aaaa
Safran Soğanı (Kilo Satış) - %100 Doğal ve Katkısız
aaaa
Safran Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?Safran, Crocus sativus L. adlı bitkinin kurutulmuş stigmasıdır. Bu bitki sonbaharda yapraklarıyla birlikte mor renkli çiçekler açan, soğanlı bir kültür bitkisidir. 20-30 cm uzunluğundadır. Tohum vermeyen triploid bir bitki türüdür ve safran yetiştiriciliği bitkinin soğanları ile üretilir. Safran elde edilen bitkiye de safran adı verilir. Günümüzde, safran yalnızca Safranbolu’nun Davutobası, Yörükköyü, Geren ve Aşağıgüney Köyü’nde 7 üretici tarafından 5 dekar alanda yetiştirilmektedir. Karabük Tarım İl Müdürlüğü’nün çabaları sonucunda, 2005 yılında bu alan 9 dekara çıkarılmıştır. Safranın dış görünüşü, kırmızımsı turuncu renkte, kolayca kırılabilen uçları biraz daha geniş iplikçikler halindedir. Tam olanlar uçta üç parçalıdır. Acımsı lezzetli, kuvvetli ve özel bir kokuya sahiptir. Safranın kimyasal bileşimi, uçucu ve sabit yağ, acı madde (pikrokrosin) ve kırmızı renkli boyar madde (krosin) içerir. Safran, sinir sistemini uyarıcı, iştah açıcı ve adet söktürücü etkilere sahiptir. Aynı zamanda koku ve renk verici olarak da kullanılmaktadır, özellikle bir ölçü safran, 100.000 katı suyu belirgin bir şekilde sarı renge boyar. Zerdenin içerisinde de bulunur. Avrupa ülkelerinde pastalar ve böreklerde, Türkiye’de ise lokumlarda kullanımı yaygındır. Ayrıca, son zamanlarda safranın antitümör etkileri olduğu belirtilmektedir.
Safran Yetiştiriciliği İçin İklim ve Toprak İsteği
Safran bitkisinin yetişme koşulları, asma yetiştirmeye benzerdir. Rüzgara karşı korunmuş güney yamaçlarında başarılı bir şekilde gelişir. Safran yetiştiriciliği yapanlar genellikle bunu, ‘safran ikindi go¨lgesi go¨rmezse iyi olur’ şeklinde tanımlarlar. Safran, kumlu, gevşek, taşsız ve iyi drenajlı toprakları tercih eder. Ancak, taban suyu yüksek toprakları sevmez. Safran yetis¸tiriciligˆi yapılacak arazi ekseri bir yıl önceden nadasa bırakılır. Ekim zamanına kadar, toprak pulluk, kazayağı ve tırmık gibi araçlar kullanılarak dikime uygun hale getirilir. Toprağın yabancı otlardan ve tohumlardan temizlenmesi önemlidir, çünkü safran dikildikten sonra yabancı ot kontrolü zordur. Safran ekimi, en geç Eylül ayı başlarına kadar, tercihen Ağustos ayında yapılmalıdır. Birinci yıl safran verimini maksimum seviyeye çıkarmak için safran soğanlarının çaplarının en az 15-20 mm olması gerektiği, Eskişehir Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde yapılan çalışmalar sonucunda belirlenmiştir. Soğan çapı ile safran verimi doğru orantılıdır. Ekime hazırlanan tarlada, 30-45 cm arası sıra mesafesi olacak şekilde 10-12 cm derinliğinde çiziler açılır. Bu çizilere 10 cm sıra üstü mesafe ile safran soğanları dikilir. Soğanların üstleri tamamen yanmış sığır gübresi ile 8-10 cm derinliğinde örtülür. En son olarak birkaç cm toprakla kapatılarak ekim işlemi tamamlanır. Bir dekara dikilen soğan miktarı, soğan iriliğine bağlı olarak değişmektedir ve genellikle 150-600 kg arasında olmaktadır.
Yanmış sığır gübresi, nadas döneminde toprağa karıştırılarak organik madde miktarını artırmak amacıyla kullanılır. Soğanların üzeri, yanmış sığır gübresi veya hızar talaşı ile örtülebilir. Safran tarlası bu şekilde kurulduğunda, üç ila dört yıl süresince söküm yapılmadan ürün alınabilir. Bu süre, bitkilerin sıklığına bağlı olarak birkaç yıl daha uzatılabilir. Soğanların sökümü, yaprakları tamamen kuruduktan sonra Temmuz ayı başlarında yapılmalıdır. Sökülen soğanlar, rutubetsiz ve serin bir yerde muhafaza edilerek Ağustos ayı ortalarından itibaren yeni bir tarlaya dikilebilir. Dikimden sonra fazla su verilmez; fakat çiçeklenme öncesi sulama, ürün verimini artırabilir. Çiçeklenme döneminde sulama, ürüne zarar verebilir. Çiçeklenme sona erdikten sonra soğanların büyümesini desteklemek amacıyla ihtiyaç durumunda sulama yapılabilir. İklimin kurak gitmesi durumunda, özellikle ilkbaharda, sulama yapılabilir. İkinci yıldan itibaren organik madde temini açısından yanmış, yabancı ot tohumlarından arındırılmış sığır gübresi kullanılırsa ürün verimi artabilir. Yabancı ot mücadelesi titiz yapılmalıdır. Herbisit kullanılmaz, mekanik mücadele tercih edilir ve çapalama sırasında soğanların zarar görmemesine özen gösterilir.
Safran Yetiştiriciliğinde Hasat ve Safran Kurutulması
Hasat genellikle ekim ayı ortalarında başlar, çiçekler her sabah açmadan önce koparılır. Çiçekler, açmalarını sağlamak için koparılan çiçekler gölgede bekletilir ve stigmalar, üç parçanın birleştiği yerin 0.5 cm kadar altından başlayarak elle, cımbızla veya makasla koparılır. Koparılan stigmalar, 30°C’ye ayarlanmış havalandırmalı bir fırında veya kurutma dolabında 24-26 saat kadar kurutulur. Kurutulmuş ürün, tahta kutulara veya koyu renkli şişelere konularak nemden uzak, serin ve ışık almayan bir yerde muhafaza edilir. Stigmalara balmumu, stamenler, sarı renkli erkek organlar, aspir (Carthamus tinctorius) çiçekleri vb. katılması kaliteyi düşürebilir. Bu tür katkılar pazar kaybına neden olabilir.
19.08.2025